เพชรสังฆาต : พืชเศรษฐกิจ ในการนำมาเป็นยารับประทานสำหรับรักษาโรคริดสีดวงทวารหนัก
เพชรสังฆาต เป็นสมุนไพรไทยที่หลายคนอาจจะรู้จักกันบ้างแล้ว เพราะถือว่าเป็นตำรับยาแพทย์แผนไทยที่นิยมใช้กันมานาน
สรรพคุณ
1.ราก: สามารถใช้รักษากระดูกแตก หรือหักได้
2. ต้น: นำมาแก้หูน้ำหนวก แก้เลือดกำเดาไหล แก้ประจำเดือนไม่ปกติ
3. ใบ: สามารถเร่งการเชื่อมต่อของกระดูกที่หัก รักษาโรคทางระบบทางเดินอาหาร เช่น อาการจุกเสียดแน่นท้อง แก้ปวดท้องบิด ขับลม และที่สำคัญ และนิยมนำมารักษาเป็นอย่างมากก็คือ รักษาโรคริดสีดวงทวารหนัก ซึ่งจะพบว่าอาการเลือดออกทางอุจจาระ หรืออาการปวดเบ่ง หรือก้อนยื่น ดีขึ้น ได้ชัดเจน เทียบเท่ากับยาแผนปัจจุบัน และไม่พบว่ามีผลข้างเคียงใดๆ
4.เถา: รสร้อนขมคัน คั้นเอาน้ำดื่ม แก้โรคลักปิดลักเปิด แก้ประจำเดือนไม่ปกติ แก้ริดสีดวงทวาร แก้กระดูกแตกหัก ซ้น ขับลมในลำไส้ แก้ริดสีดวงทวารหนัก ทั้งชนิดกลีบมะไฟ และเดือยไก่
ข้อควรระวัง
เพชรสังฆาต จัดว่าเป็นพืชที่มีผลึกของแคลเซียมออกซาเลต ซึ่งเป็นผลึกรูปเข็มจำนวนมาก หากเราเผลอเคี้ยวส่วนใดส่วนหนึ่งของเพชรสังฆาต ไม่ว่าจะเป็นใบ เถา หรือรากเข้าไปในปาก ผลึกที่ออกมาจะทิ่มชำแรกเข้าไปในเนื้อเยื่อของปาก และลำคอ ทำให้เกิดอาการปวดแสบปวดร้อน หรือบวมได้
งานวิจัยที่รับรองผล
มีการศึกษาและวิจัยยืนยันกันอย่างชัดเจนว่ามีสรรพคุณเทียบเท่ากับยาแผนปัจจุบันจาก เมืองนอก และได้ผลเป็นที่น่าพอใจ
โดยนำใบมาบดเป็นผงอัดเม็ด บรรจุเป็นแคบซูล ออกมาจำหน่าย และในบางรพ. เช่น รพ. พระยาอภัยภูเบศน์ จังหวัดปราจีนบุรี ได้นำมาเป็นยาตำรับหลวงของรพ. แทนยาแผนปัจจุบันในบัญชียาหลัก ดังนั้นจึงถือเป็นแพทย์ทางเลือกที่ได้เป็นนิยมกันอย่างมาก ในปัจจุบัน
อ้างอิงจากเอกสารตีพิมพ์ของพญ. เพ็ญนภา ทรัพยเจริญ นายกสมาคมแพทย์แผนไทยแห่งประเทศไทย ลงตีพิมพ์ในหัวข้อ ‘ เพชรสังฆาต สมุนไพรไทยกับการรักษาริดสีดวง ‘ ในวารสารวงการแพทย์ประจำเดือน มีนาคม 2546
